Physignathus cocincinus - agama błotna

Polecany dla:

Nazwa łacińska:

Nazwa polska:

Synonimy:

Wygląd:

Jest największą jaszczurką z rodziny agam. Na wolności osiąga rozmiary nawet jednego metra. Jednak w niewoli są znacznie mniejsze. Samce dorastają do 80cm, a samice do 60- 70cm. Ogon stanowi ok. 2/3 długości całego ciała jaszczurki (głowa wraz z tułowiem to 20- 25cm). Jaszczurka jest jasno- lub ciemnozielona na grzbiecie, brzuch jest jaśniejszy. Ubarwienie zależy od indywidualnych osobników, od nastroju agamki, ale także od otoczenia i ilości światła, gdyż agamy błotne potrafią zmieniać odcień zieleni. Wzdłuż tułowia biegną poprzeczne, turkusowe pasy, które są bardziej widoczne u młodszych osobników. Skóra jest pokryta łuskami i w dotyku jest dość szorstka. Agama ma dużą, trójkątną głowę, na której znajdują się stosunkowo duże oczy. Tęczówka jest jasnobrązowa. Na szczycie głowy, pośrodku znajduje się tzw. oko ciemieniowe, lub inaczej trzecie oko (widoczna w postaci szarej łuski). Oko ciemieniowe jest "czujnikiem światła" i na wolności ostrzega jaszczurkę (poprzez zmianę natężenia światła, nie przez wzrok, ponieważ narząd ten nie ma zdolności widzenia) przed niebezpieczeństwem np. nadlatującym z góry drapieżnym ptakiem. Szczęki są koloru różowego lub niebieskiego. Otwory uszne, znajdujące się nad szczękami po obu stronach głowy, są bardzo dobrze widoczne. Agamy posiadają zęby tzw. pleurodontyczne, przystosowane do zjadania żywego pokarmu. Pod głową znajduje się nieduża kieszeń koloru: niebieskiego, pomarańczowego, różowego lub czerwonego (u samców). Język jest masywny i lekko rozdwojony na końcu. Kończyny są dobrze umięśnione i mają po pięć palców, uzbrojonych w długie ostre pazurki. Ogon jest długi i spłaszczony co pomaga agamie w pływaniu, ale służy również do obrony, oraz utrzymania równowagi np. podczas chodzenia po gałęziach . Jest w większej części jasnobrązowy z poprzecznymi ciemnobrązowymi "obrączkami", otwartymi na spodzie ogona. Jego początek (ok. 9cm) jest kolorystycznie taki sam jak tułów. Agama błotna nie potrafi odrzucać ogona (autotomia) tak jak niektóre jaszczurki, jednak w razie jego urwania, czy złamania ogon odrasta, jeżeli jego strata jest dość spora w stosunku to całego ogona. Jednak nowy nie jest już tak długi jak przedtem. Odrastanie ogona jest procesem długotrwałym. Na części grzbietowej i ogonie znajduje się grzebień. Agamy błotne ze względu na swój wygląd często są mylone z legwanami zielonymi i bardzo podobnymi za młodu bazyliszkami płatkogłowymi.

Występowanie:

Agama błotna występuje w południowo-wschodniej Azji (południowe Chiny, Tajwan, Półwysep Indochiński).

Biotop:

Jest to jaszczurka nadrzewna . Zamieszkuje tropikalne lasy deszczowe, a jej występowanie jest ściśle związane z wodą. Żyje na drzewach w pobliżu rzek. Agamy błotne są świetnymi pływakami. Jeżeli poczują się zagrożone potrafią z skakać z bardzo dużych wysokości do wody. Niebezpieczeństwo przeczekują pod wodą. Większość czasu wygrzewają się, zwisając na gałęziach. Dorosłe osobniki występują w grupach (haremach). Jeden dominujący samiec i kilka samic. Wśród tych jaszczurek widoczna jest hierarchia. Samiec zwykle wygrzewa się na najlepiej oświetlonej, często najwyższej gałęzi. Można to również zaobserwować w terrarium. Jaszczurki te są czasami wobec siebie bardzo agresywne. Sytuacjami, w których dochodzi do utarczek są: pojedynki dwóch samców, agresja samic będących w ciąży wobec innych osobników, oraz rywalizacja samic o miejsce do składania jaj. Młode osobniki prowadzą samotniczy tryb życia. Na wolności błotniaki żywią się przede wszystkim: wszelkiego rodzaju bezkręgowcami, pisklętami i jajami ptaków, oraz rybami. Zaniepokojone potrafią biegać na tylnich nogach, co raczej w terrarium z powodu małej powierzchni jest niemożliwe. Głównymi naturalnymi wrogami tej jaszczurki są w szczególności węże, drapieżne patki i oczywiście człowiek. W niektórych regionach agama jest uznawana za wielki przysmak. Na szczęście w niektórych krajach jest objęta ochroną.

Aktywność:

Zachowanie:

Agama błotna jest bardzo żywiołową i niesforną jaszczurką. Często skacze na szyby, nie widząc ich w wyniku czego powstają rany pyska, a po styczności z brudną wodą dostaje się przez rany zakażenie, dlatego powinniśmy zawsze mieć czystą wodę w baseniku. Agamy błotnej praktycznie nie trzeba oswajać. Osobniki pochodzące z hodowli są bardzo ufne w stosunku do człowieka i często same wchodzą, a nawet skaczą na rękę właściciela. Potrafią godzinami siedzieć przy szybie i w nią drapać, by tylko je wypuścić. Błotniaki możemy wypuszczać na krótkie spacery po pokoju, ale tylko pod nadzorem. Należy wtedy pamiętać że agamy potrafią niezwykle szybko biegać i wysoko skakać. Bardzo szybko aklimatyzują się w nowym terrarium i nie ma z nimi większego problemu. Sytuacja wygląda inaczej w przypadku dorosłych osobników odławianych z natury. Dla tych jaszczurek niewola i człowiek jest czymś zupełnie obcym. Przy każdym łapaniu agamy, przeżywa ona ogromny stres i próbuje wszelkimi sposobami wyrwać się z naszych objęć. Jest to: gryzienie, drapanie oraz bicie ogonem. Oswojenie takiej jaszczurki, czy nawet aklimatyzacja w nowym miejscu jest bardzo trudna. Bicie o szyby jest tu nagminne. Należy więc uważać na to gdzie kupujemy jaszczurki. Dotyczy to głównie osobników dorosłych. Młode lepiej znoszą niewolę. Jak już wcześniej wspominałem, agamy błotne czasami potrafią być bardzo agresywne wobec siebie. Nie wolno trzymać w jednym terrarium dwóch samców, ponieważ doprowadzi to do walk między nimi, które mogą skończyć się śmiercią jednego z samców. Jaszczurki te należy trzymać osobo lub w haremach. Samice są agresywne wobec innych jaszczurek przede wszystkim w okresie ciąży i składania jaj. Wtedy potrafią całymi dniami gonić się po terrarium, gryźć i ostrzegawczo machać na przemian głową, łapą i ogonem. Podniecona agama często nadyma worek podgardłowy i stawia grzebień. Agamy te większość czasu wygrzewają się pod lampą, często jedna na drugiej. Samce lub dominujące samice najczęściej wygrzewają się, a zwłaszcza śpią w miejscach najdogodniejszych. Samiec zazwyczaj śpi sam, podczas gdy samice śpią razem w jednym miejscu. Choć jest to zależne od indywidualnych osobników. Agamy uwielbiają skakać do wody i się w niej moczyć. Załatwiają tam również swoje potrzeby fizjologiczne. Gdy się przestraszą czym prędzej zrywają się do ucieczki. Jeśli jaszczurka siedzi w ciemnym miejscu terrarium na ziemi, oznacza to iż jest zestresowana lub doznała jakiegoś stresującego przeżycia. Jeśli przy tym nie przyjmuje pokarmu i jest osłabiona, jest to oznaką choroby. Nie tyczy się to oczywiście samic w ciąży, które w tym okresie przygotowują się do składania jaj i często kopią w podłożu. Jaszczurki te często badają otoczenie swoim długim językiem.

Środowisko życia:

Temperatura °C:

W dzień powinna ona wynosić 25-30°C, a pod promiennikiem ciepła ok. 32-34°C. W nocy temperatura musi być niższa i wynosić od 17- 24°C. Ogrzewanie nocne w większości przypadków nie będzie potrzebne.

Wilgotność powietrza %:

70-80% (noc : 90%).

Oświetlenie:

Cykl oświetlenia 12-13 godzinny, stosujemy UVB 5%.

Typ terrarium:

Żywienie:

Podstawowym pokarmem agam błotnych powinny być wszelkie owady prostoskrzydłe tj.: świerszcze, koniki polne, pasikoniki i szarańcza. Oprócz tego jaszczurkom podajemy karaczany, dobrane wielkością do pysków jaszczurek, gdyż mogą mieć one problemy z ich zjedzeniem. Pokarm podstawowy powinien przeważać w diecie, ale dieta powinna być jak najbardziej urozmaicona. Dietę uzupełniamy o:
- Mysie noworodki, które są bardzo wartościowym pokarmem, którego nie trzeba uzupełniać w witaminy, jednak są również bardzo tuczące i z tego względu nie można ich podawać młodym osobnikom.
- Dżdżownice, które mają dużą zawartość wapnia i fosforu (w stosunku 1:1), ale wytwarzają toksyczny śluz, (należy pamiętać aby przed podaniem dżdżownicy umieścić ją na kilka dni w pojemniku wypełnionym jabłkiem, by dżdżownica pozbyła się substancji, którymi się żywi, a które mogłyby zaszkodzić jaszczurce),
- Ślimaki najlepiej skorupowe, ponieważ ich skorupa zawiera wapń, jednak podajemy je co jakiś czas, gdyż są one tuczące, (uwaga: nie podajemy dużych ślimaków bezskorupowych ponieważ wytwarzają one duże ilości śluzu.)
- Ćmy i motyle,
- Ryby akwariowe (np.: gupiki, czy mieczyki),
- Mączniaki i drewnojady, są one jednak tuczące i mało wartościowe, dlatego nie nadają się dla młodych osobników, które mogą być powodem ich zaczopowania, za to wspomagają linienie.
- Muchy tylko z własnej hodowli (w żadnym wypadku nie można podawać larw much, które mogą powygryzać dziury w żołądku i jelitach), które podajemy tylko co jakiś czas, ponieważ owady te to prawie sama chityna.
- Mięso drobiowe, które jednak jest mało wartościowe i istnieje ryzyko zachorowania na salmonelle, więc można je podawać tylko w 'krytycznych sytuacjach'.
Owady złapane przez nas np. na łące muszą pochodzić z terenów niezanieczyszczonych.

Około 20% diety powinno się składać z roślin, jednak agamy nie przepadają za taką dietą.
Najlepiej podawać:
- truskawki,
- maliny,
- banany,
- jabłka,
- marchew,
- kiwi,
- arbuzy,

Trzeba pamiętać, że przed podaniem owoców i warzyw, powinniśmy je zawsze dokładnie umyć i obrać ze skórki, a same owoce powinny być dojrzałe.

Agamom nie podajemy: szczawiu, nabiału, niedojrzałych owoców i warzyw, sałaty, kapusty, pomarańczy, mandarynek, pomidorów, pieczywa, owadów z żądłami, larw much.
Ogólnie jeżeli nie jesteśmy czegoś pewni nie powinniśmy podawać tego jaszczurkom.

To, co ile dni powinniśmy podawać jaszczurkom pokarm zależy od: wieku, indywidualnych osobników oraz od "obfitości" pokarmu poprzedniego. Dorosłe osobniki karmimy 3- 4 razy w tygodniu, młode zazwyczaj codziennie. Nigdy nie należy przekarmiać jaszczurek, gdyż może prowadzić to do poważnych powikłań zdrowotnych. Ilość podawanego pokarmu należy ściśle kontrolować. Czasami zdarza się, że agamy odmawiają przyjmowania pokarmu. Może to być spowodowane wieloma czynnikami np.: tymczasowa głodówka (nie dłużej niż tydzień), okres ciąży (kilka dni przed składaniem jaj!), znudzenie się ciągle podawanym, tym samym pokarmem, chorobą (zaczopowanie jelita, pasożyty). Pokarm podawany w niewoli jest bardzo skromny w porównaniu z tym co jaszczurka ma na wolności, tak więc pokarm należy 3- 4 razy w tygodniu (czyli w praktyce każdorazowo dla dorosłych osobników) wzbogacać o sepie (wapń) i witaminy w stosunku 3:1 (sepia : witaminy). Raz w miesiącu możemy do wody w baseniku wsypać Vibowit (ten w saszetkach) waniliowy lub bananowy, pamiętając przy tym, że woda szybko się po nim brudzi. Nie powinniśmy go podawać na pokarm, gdyż ma za duże stężenie. Bardzo ważne w diecie są mysie noworodki, które należy podawać minimum raz na miesiąc, a najlepiej raz na 2 tygodnie (nie uzupełniamy ich o witaminy i wapń). Zwykle jedna porcja to jeden mysi noworodek. Raz w miesiącu możemy do wody w baseniku wsypać Vibowit (ten w saszetkach) waniliowy lub bananowy, pamiętając przy tym, że woda szybko się po nim brudzi. Nie powinniśmy go podawać na pokarm, gdyż ma za duże stężenie.

Wielkość terrarium:

Terrarium:

Agamy błotnej w żadnym wypadku nie możemy hodować bez terrarium np. bezpośrednio w mieszkaniu, głównie ze względu na wysoką wilgotność i temperaturę, której jaszczurka potrzebuje. Poza tym mieszkanie nie jest przystosowane do agamy, która może zrobić sobie w nim krzywdę. Oczywiście można wypuszczać błotniaka z terrarium na krótkie spacery, ale tylko pod kontrolą. Minimalne wymiary terrarium dla samca i dwóch samic to: 150x80x150cm, a dla jednego osobnika: 120x80x150 cm (długość, szerokość, wysokość). Pamiętajmy, że im większe terrarium tym lepsze. Minimalne wymiary terrarium odnoszą się do osobników dorosłych (powyżej 50cm długości). Nie możemy jednak do takiego terrarium wpuścić młodej agamki. W za dużym terrarium mała jaszczurka może zdziczeć, zgubić się (tzn.: nie znaleźć pokarmu, basenu itp.), być często poza zasięgiem działania świetlówki UVB, oraz zrobić sobie krzywdę skacząc z dużej wysokości na szybę, której nie widzi. Terrarium musi być proporcjonalne do jaszczurki i w ciągu życia powiększane co najmniej 3 razy. Dla agamy do 25 cm wystarczy terrarium o wymiarach: 60x40x40 cm, od 25  cm do 45 cm wymiary to 80cm x 50x60 cm, a od 45cm terrarium docelowe. Wymiary podane wcześniej tyczą się jednego osobnika, gdyż jeżeli kupujemy młodą jaszczurkę to najlepiej kupić na początek jedną, ponieważ u maluchów trudno jest określić płeć i w najgorszym wypadku mogą trafić się dwa samce. W terrarium powinna panować temperatura od 28-32°C w dzień (pod promiennikiem nawet 35-38°C), a w nocy może spaść do ok. 20°C (nie mniej niż 17°C), dlatego nie potrzebne jest ogrzewanie nocne. Jedynym źródłem ciepła w terrarium powinna być żarówka lub promiennik (cykl dzienny 12- 13h). Do ogrzania terrarium nie nadają się maty i kable grzewcze, które zbytnio wysuszają podłoże. Poza tym kable grzewcze nie są zbyt bezpieczne. Prócz zwykłych żarówek w terrarium musi się znaleźć źródło promieni UVB (minimum 5%). Promienie UVB są potrzebne jaszczurkom do wytworzenia witaminy D3, która pozwala prawidłowo przyswoić wapń. Agamy błotne są bardzo wrażliwe na brak tych promieni. Dotyczy to młodych jak i dorosłych osobników. Nie możemy jednak zapomnieć o witaminach i wapniu. Niedobór wapnia i witaminy D3 powoduje chorobę zwaną krzywicą, która polega na tym, iż kości stają się kruche, łamliwe i łatwo ulegają deformacji. Wilgotność w terrarium powinna wynosić od 75- 80% w dzień, natomiast w nocy ok. 90%. Tak wysoką wilgotność możemy uzyskać na kilka sposobów. Możemy codziennie spryskiwać terrarium wodą, możemy zamontować w terrarium zmgławiacz, lub wstawić wodospad. W tak wilgotnym terrarium musi być dobra wentylacja (do góry i na dole terrarium, nie bezpośrednio naprzeciwko siebie), by nie rozwinęła się pleśń. Ważnym elementem terrarium jest też basen z zawsze czystą wodą, która musi być wymieniana codziennie (chyba, że jest filtrowana, wtedy rzadziej), ponieważ agama załatwia tam swoje potrzeby fizjologiczne. Dla młodych osobników jako basen wystarczy niewielki pojemnik np. kuweta dla kota. Dla dorosłych osobników powinien mieć minimalne wymiary 60x40x10 cm (dł. szer. wys.). Zbiornik z wodą może być większy, ale nie powinien zajmować więcej niż 1/3 dna terrarium. Trzeba uważać, by agama umiała wyjść z basenu!!! Woda w basenie nie musi być podgrzewana. Niektóre źródła podają, że dla agam błotnych nadaje się terrarium brzegowe tzw. riparium, gdzie woda zajmuje większą część terrarium. Jest to zdecydowanie złe rozwiązanie, ponieważ agamy zostaną zaatakowane pleśnią i grzybami. Poza tym są to jaszczurki przede wszystkim nadrzewne. Właśnie dlatego w terrarium trzeba umieścić wiele konarów, gałęzi i półek, po których nasze jaszczurki będą się wspinać. Dla ożywienia terrarium, możemy wstawić rośliny. Mogą to być rośliny sztuczne, lub żywe, ale te ostatnie są często niszczone przez ostre pazurki i ciężar błotniaków. Najlepiej nadają się do tego juki i fikusy o mocnych i grubych pniach. Najlepszym podłożem jest włókno kokosowe, które doskonale trzyma wilgoć. Na podłoże nie nadaje się: kostka kokosowa, żwir, piasek, kamienie itp. , gdyż tym jaszczurka łatwo może się zaczopować. Kiepskim podłożem jest torf, który szybko i łatwo wysycha, pyli i staje się powłoką ciężko przepuszczającą wodę (woda nie wsiąka dalej do podłoża). Ściany naszego terrarium najlepiej okleić korkiem.

Rozpoznawanie płci:

Płeć można rozpoznać z dużym prawdopodobieństwem u dwuletnich agamek. Samce są dużo większe i pokaźniejsze od samic. Mają większą i masywniejszą głowę, większy i wyższy grzebień. Kieszeń pod gardłem jest większa, a jej kolor jest dużo bardziej intensywniejszy niż od samic.

Te cechy jednak mogą czasem zmylić. Dominujące samice mogą w pewnym stopniu przypominać samca, natomiast zdominowany samiec może przypominać samice, dlatego najskuteczniejszym sposobem określenia płci jest zajrzenie agamce pod ogon. Samiec ma podgrubioną podstawę ogona na której widoczne są dwie wypukłości. Są to tzw. hemipenisy- podwójny narząd kopulacyjny. Na udach samca znajdują się większe i ciemniejsze łuski- pory udowe.

Rozmnażanie:

Stymulowanie okresu godowego u tego gatunku jest zupełnie zbędne, gdyż jaszczurki same przystępują do aktywności płciowej. Błotniaki osiągają dojrzałość płciową po osiągnięciu ok. 50cm. Na wolności okres godowy trwa od stycznia do grudnia, jednak w niewoli jajka są składane nawet kilka razy w roku. Gody tych jaszczurek mogą się wydawać dość brutalne. Samiec może całymi dniami gonić za samicą, kiwać na nią głową i gryźć. Podczas kopulacji samczyk mocno chwyta zębami za kark samicy w wyniku czego powstają niewielkie rany. Ciąża trwa ok. 60 dni. To iż zbliża się okres składania jaj możemy zaobserwować po zachowaniu i wyglądzie jaszczurki. Jaszczurka jest niespokojna, często kopie w podłożu. Staje się agresywna wobec innych osobników. Jej łapy i ogon stają się chude. Agama składa od 5 do 17 jaj (zwykle ok.10) w luźnej wilgotnej ziemi na głębokości ok. 10 do 15cm. Takie miejsce należy bezwzględnie zapewnić jaszczurce, gdyż w przeciwnym razie może to doprowadzić to zatrzymania jaj w jajowodzie. Podczas zakopywania jaj możemy zaobserwować charakterystyczne ubijanie ziemi przez agamę. Jaszczurka zakopuje jaja do pewnego poziomu, potem obraca się przodem do dołka z jajami i ubija ziemię pyskiem , powtarzając te dwie czynności naprzemian tak długo aż dołek zostanie całkowicie zakopany. Składanie jaj jest dla samiczki bardzo wyczerpujące. W żadnym wypadku nie możemy jej przeszkadzać. Jaja zabieramy dopiero wtedy, gdy zostaną one całkowicie zakopane, a samica odejdzie od nich. Jeśli zabierzemy jaja wcześniej, samica może się zestresować. Jaja przekładamy do inkubatora nie zmieniając ich pozycji. Do inkubacji jaj najlepiej nadają się się: mech torfowiec, wernikulat i gąbka. Temperatura podłoża powinna wynosić ok. 30*C. Co jakiś czas podłoże należy zwilżać letnią wodą należy jednak uważać by nie zmoczyć jaj. Wahania temperatur nie mogą być większe niż 1°C. Jeśli będą częste i większe niż 1°C może to doprowadzić do śmierci zarodka. Jaja niezapłodnione zwykle szybko żółknieją i zapadają się, a w ich wnętrzu jest "serowata masa". Składanie jaj "seriami" (jedno, dwa jajka na dzień, zwykle gdzie popadnie) jest objawem niedoboru wapnia, którego jaszczurka w tym okresie tak bardzo potrzebuje. Ważne jest aby nie przekarmiać jaszczurek, które przez to w okresie ciąży mogą przestać jeść (normalne jest niejedzenie na ok. tydzień przed składaniem jaj) i tym samym będą pozbawione wapnia i witamin, które są warunkiem prawidłowego złożenia jaj. W przypadku gdy jaszczurka nie potrafi złożyć jaj (dłużej niż zwykle zwleka z kopaniem, jest osowiała, oddych przez otwarty pysk, lub zauważymy inne nieprawidłowości) należy natychmiast udać się do lek. wet. znającego się na gadach. Po ok. 60 dniach wylęgają się 14-15 cm agamki. Młode najlepiej trzymać osobno lub w jak najmniejszych grupach co zmniejszy rywalizację między nimi. Maluchy karmimy małymi owadami, przede wszystkim świerszczami, konikami polnymi, karaczanami oraz dżdżownicami. Nie podajemy im mączniaków, drewnojadów i mysich noworodków, które łatwo mogą zaczopować jaszczurkę. Młode karmimy codziennie i zapewniamy im dostęp do UVB, co jest szczególnie ważne, ponieważ młode osobniki są bardzo podatne na ich brak. Dojrzałość płciową osiągają w wieku ok. 2 lat po osiągnięciu ponad 50 cm.

Uwagi:

Poniżej znajduje się kilka porad, które są gwarantem powodzenia hodowli i zdrowia jaszczurki. Przy hodowli należy pamiętać, że:

• Agamy błotne hodujemy w haremach, parach lub osobno. Nie wolno trzymać w jednym terrarium więcej niż jednego samca, ze względu na to że dwa samce prowadziłyby ze sobą nieustające walki, co mogłoby się skończyć śmiercią jednego z nich.
• Jaszczurka ta często obija sobie pyski o szyby, dlatego powinniśmy zadbać o to aby jaszczurka miała odpowiednio duże terrarium, najlepiej obklejone korkiem i dobrze urządzone (dużo korzeni, półek). Trzeba pamiętać też o tym aby woda w baseniku była zawsze czysta.
• Jest bardzo wrażliwa na brak promieni UVB (minimum 5%,) dlatego musimy w terrarium zamontować świetlówkę UVB (musi być zamontowana nad miejscem, gdzie jaszczurka najczęściej się wygrzewa, nie dalej niż 30cm i wymieniana co 6 miesięcy), lub żarówka UVB (starczająca na ok. 2 lata, mająca bardzo duży zasięg).
• Podczas spacerów po pokoju trzeba bardzo uważać na błotniaka, gdyż jest ona nie przewidywalna i potrafi bardzo szybko biegać i wysoko skakać. Jeśli chcemy wyjść z jaszczurką na dwór trzeba pamiętać, aby temperatura na dworze wynosiła nie mniej niż 25°C, nie padał deszcz, oraz nie było zbyt dużego wiatru. Nie wolno puszczać jaszczurki swobodnie na ziemię, gdyż może bez problemu uciec, a w na dużej powierzchni potrafi biegać na tylnych nogach.
• Na jaszczurce nie wolno oszczędzać i trzeba zapewnić jej wszystkie wymagania, wtedy hodowla nie sprawi problemu.
• Jeżeli nie chcemy mieć jakiś większych problemów z jaszczurką, powinniśmy kupować zdrowe osobniki i nie pochodzące z odłowu.
• Nie wolno przekarmiać jaszczurek, gdyż może to prowadzić do poważnych komplikacji zdrowotnych.

Opracowanie:

Opracował jaszczur

Trudność hodowli: